Belarus Arap alfabesi
Belarus Arap alfabesi (Belarusça: Беларускі арабскі алфавіт, Latin alfabesi: Biełaruski arabski ałfavit) veya Arabitsa (Belarusça: Арабіца) Arap alfabesine dayanıyordu ve 16. yüzyılda (muhtemelen 15.) geliştirildi. Arapçada bulunmayan Belarusça sesbirimleri temsil etmek için birkaç ekleme de dahil olmak üzere yirmi sekiz grafemden oluşuyordu.
Belarus Arap alfabesi, o zamanlar Litvanya Büyük Dükalığı'nın bir parçası olan Belarus topraklarına yerleşmeye davet edilen Lipka Tatarları tarafından kullanılıyordu. 14.-16. yüzyıllarda yavaş yavaş kendi dillerini kullanmayı bıraktılar ve Belarus Arap alfabesiyle oluşturulmuş Eski Belarusça'yı kullanmaya başladılar. Bu edebi geleneğin kitapları Belarus'ta Arapça kitap anlamına gelen Kitab (Belarusça: Кітаб) olarak biliniyor.
Bazı Lehçe metinler de 17. yüzyılda veya sonrasında Arap alfabesiyle yazılmıştır.[1]
Ek grafemler
- Arapçada olmayan /ʒ/ (ж), /tʃ/ (ч) ve /p/ (п) sesleri için aşağıdaki Farsça grafemler kullanılmıştır:
- پ چ ژ
- Yumuşak /dz/ (дз) ve /ts/ (ц) seslerini belirtmek için aşağıdaki grafemler oluşturuldu:
- ࢮ ࢯ ( )
- Bu grafemler 16.-20. yüzyıllarda Belarusça ve Lehçe yazmak için kullanıldı.[1]
- /w/ (ў) ve /v/ (в) seslerinin her ikisi de aynı sembolle temsil edildi:
- و
Denklik tablosu
Sesli harfler
- A ve E
- İ ve Y
- U ve O
- Sesli harf yok
- Ünsüz katlama
Ünsüzler
Kiril | Latin | Arap | |||
---|---|---|---|---|---|
Bağlamsal | Tek başına | ||||
Son | Orta | Baş | |||
Б б | B b | ـب | ـبـ | بـ | ب |
В в | V v | ـو | و | ||
Г г | H h | ـه | ـهـ | هـ | ه |
Ґ ґ | G g | ـغ | ـغـ | غـ | غ |
Д д | D d | ـد | د | ||
Дж дж | Dž dž | ـج | ـجـ | جـ | ج |
Дзь дзь | Dź dź | ـࢮ | ࢮ () | ||
Ж ж | Ž ž | ـژ | ژ | ||
З з | Z z | ﺾ | ـضـ | ضـ | ض |
Зь зь | Ź ź | ـز | ز | ||
Й й | J j | ـى | ـىـ | ىـ | ى |
К к | K k | ـق | ـقـ | قـ | ق |
Кь кь | Kj kj | ـك | ـكـ | كـ | ك |
Л л, Ль ль | Ł ł, L l | ـل | ـلـ | لـ | ل |
М м | M m | ـم | ـمـ | مـ | م |
Н н, Нь нь | N n, Ń ń | ـن | ـنـ | نـ | ن |
П п | P p | ـپ | ـپـ | پـ | پ |
Р р | R r | ـر | ر | ||
С с | S s | ـص | ـصـ | صـ | ص |
Сь сь | Ś ś | ـث | ـثـ | ثـ | ث |
Т т | T t | ـط | ـطـ | طـ | ط |
Ть ть | Tj tj | ـت | ـتـ | تـ | ت |
Ў ў | Ŭ ŭ | ـو | و | ||
Ф ф | F f | ـف | ـفـ | فـ | ف |
Х х | Ch ch | ـح | ـحـ | حـ | ح |
Ц ц | C c | ـࢯ | ـࢯـ | ࢯـ | ࢯ () |
Ць ць | Ć ć | ـس | ـسـ | سـ | س |
Ч ч | Č č | ـچ | ـچـ | چـ | چ |
Ш ш | Š š | ـش | ـشـ | شـ | ش |
’ | — | — | ـعـ | — | — |
ь | — | — |
Ligatür
Kiril | Latin | Arap | |||
---|---|---|---|---|---|
Bağlamsal | Tek başına | ||||
Son | Orta | Baş | |||
Ла ла, Ля ля | Ła ła, La la | ـلا | لا |
Ayrıca bakınız
- Belarus Latin alfabesi
- Bosna Arap alfabesi - Boşnakça için kullanılan değiştirilmiş Arap alfabesi
Kaynakça
- ^ a b "Ilya Yevlampiev, Karl Pentzlin and Nurlan Joomagueldinov, N4072 Revised Proposal to encode Arabic characters used for Bashkir, Belarusian, Crimean Tatar, and Tatar languages, ISO/IEC JTC1/SC2/WG2, 20 May 2011" (PDF). 24 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Aralık 2021.
Daha fazla
- Akiner, Şirin. Bir Belarus Tatar Kitab'ının Din Dili: Avrupa'da Bir İslam Kültür Anıtı. Otto Harrassowitz, 2009.
- Д-р Я. Станкевіч. Беларускія мусульмане і беларуская літаратура арабскім пісьмом. [Адбітка з гадавіка Беларускага Навуковага Таварыства, кн. I.] – Вільня : Друкарня Я. Левіна, 1933 ; Менск : Беларускае коопэрацыйна-выдавецкае таварыства ″Адраджэньне″, 1991 [факсімільн.]. – 3-е выд.
- Антон Антановіч, "Беларускія тэксты, пісаныя арабскім пісьмом" 20 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Belarusian Arabic alphabet ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- Kitab'lar, Belarusça dilinin benzersiz vurgusu pravapis.org