Skamandros

Akhilleus'un Skamander nehri ile olan savaşı - Auguste Couder, 1819.

Yunan mitolojisi'nde, Skamander İngilizce telaffuz: [skəˈmændə] (Skamandros, Xanthos) (Yunanca: Σκάμανδρος; Ξάνθος; İngilizce: Scamander; Türkçe: Karamenderes nehri) bir nehir tanrısı olup, Hesiodos'a göre Oceanus ile Tethys'in oğludur.[1] Kimi kaynaklara göre ise, Skamander aynı zamanda Zeus'un oğlu olan bir nehir tanrısı olarak da tanımlanmaktadır.[2][3] Coğrafik olarak konumu, günümüz Türkiye'sinin Çanakkale bölgesinde yer almakta olup, Türkçede Karamenderes nehri olarak anılmaktadır.

Mitoloji

Skamander, Truva savaşında Truvalılardan yana saf tutarak savaşmıştır (İlyada XX, 73/74; XXI) ve savaşa katılmasının sebebi ise Yunan kahramanı Akhilleus'in onu aşağılamasından ötürü olmuştur. İlyada'daki anlatıma göre Skamander, Akhilleus'u üç kez öldürmeye teşebbüs etmiştir, fakat Hera, Athena ve Hephaistos'un müdahaleleri yüzünden başarısız olmuştur. Bu bağlamda, Skamander tanrısı aslında, Skamander nehrinin tanrı şeklinde betimlenmesidir. Kaynağı Kaz dağı olan ve Troya şehri etrafında dolanarak Çanakkale Boğazı'na kadar uzanan bir yol takip etmektedir. Homeros'un anlatımına göre, Akhalar kamplarını bu nehrin kaynağına yakın bir yere kurdular, Truvalılarla ettikleri savaşın büyük bölümü bu nehrin kıyılarında gerçekleşmiştir. İlyada'nın XXII (149ff) kitabında ise, Homer bu nehrin iki kaynağı olduğunu söyler; birisi sıcak su üretirken, diğeriyse soğuk su üretmektedir ve suları yılın her mevsiminde bu şekilde akmaktadır.

Homer'e göre bu nehir, tanrılar tarafından Xanthos diye adlandırılken, ölümlüler yani insanlar tarafından Skamander diye anılmaktadır. Bu anlatıma göre, ilki tanrı ismi olarak, diğeriyse nehir ismi olarak kullanılmaktaydı.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Hesiod, Theogony 345 22 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. & 366–370 4 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Philostratus the Elder, Imagines 2.8
  3. ^ Ptolemy Hephaestion, New History Book 4 (summary from Photius, Myriobiblon 190)
  4. ^ Homer, Iliad 20.74 6 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 21.146 6 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..