Księstwo sandomierskie
| 1138/1146–1320 | |||
| |||
| Ustrój polityczny | monarchia | ||
|---|---|---|---|
| Stolica | Sandomierz | ||
| Data powstania | 1138 | ||
| Data likwidacji | 1320 | ||
| Władca | |||
| Język urzędowy | łacina, polski | ||
| Religia dominująca | katolicyzm | ||
| brak współrzędnych | |||
Ziemia Henryka (księstwo sandomierskie)
Księstwo sandomierskie (łac. Ducatus Sandomirensis) – średniowieczne polskie księstwo dzielnicowe istniejące na ziemi sandomierskiej w latach 1138–1320 ze stolicą w Sandomierzu. Powstało na skutek rozbicia dzielnicowego Polski przez testament Bolesława III Krzywoustego w 1138 roku.
Na początku księstwo sandomierskie znalazło się w granicach dzielnicy senioralnej, ale po kilkunastu latach zostało wydzielone na rzecz Henryka Sandomierskiego i znalazło się na południowo-wschodniej części państwa polskiego[1][2][3].
Do księstwa sandomierskiego przyłączono w 1173 r. przyłączono księstwo wiślickie[4]. Za rządów Konrada Mazowieckiego prowincja łęczycka została odłączona od dzielnicy senioralnej (w skład której wchodziła prowincja sandomierska) i jako księstwo łęczyckie przyłączona do Mazowsza w ok. 1231 r.; nieco później w 1239 r. lub 1243 r. księstwo łęczyckie utraciło na rzecz ziemi sandomierskiej trzy kasztelanie zapilickie (nadpilickie) zlokalizowane po wschodniej stronie Pilicy: małogoską, żarnowską i skrzyńską (na skutek klęsk Konrada Mazowieckiego w walce o dzielnice sandomierską i krakowską)[5][6][7][8].
Książęta sandomierscy
Osobny artykuł: Książęta sandomierscy.
- Henryk Sandomierski (1138/1146–1166)
- Bolesław IV Kędzierzawy (1166–1173)
- Kazimierz II Sprawiedliwy (1173–1194)
- Leszek Biały (1194–1227)
- Konrad I mazowiecki (1194–1200)
- (Regentka) Helena znojemska (1194–1200)
- Bolesław V Wstydliwy (1227–1279)
- Bolesław I mazowiecki (1229–1232)
- Leszek Czarny (1279–1288)
- Bolesław II mazowiecki (1288–1289)
- Konrad II czerski (1289)
- Henryk IV Prawy (1289–1290)
- Władysław I Łokietek (1290–1292)
- Wacław II (1292–1304)
- Władysław I Łokietek (1304–1333)
Zobacz też
- Województwo sandomierskie (I Rzeczpospolita)
- Województwo sandomierskie (1793)
- Kasztelanie zapilickie
Przypisy
- ↑ Jacek Z.J.Z. Pająk Jacek Z.J.Z., Dzieje podziałów administracyjnych a granice regionu świętokrzyskiego., [w:] JacekJ. Wijaczki (red.), Region świętokrzyski. Mit czy rzeczywistość?, Kielce 2001 .
- ↑ MariaM. Bogucka MariaM., HenrykH. Samsonowicz HenrykH., Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wrocław [etc.]: Ossolineum, 1986, s. 84–88, ISBN 83-04-01701-6, OCLC 835853938 .
- ↑ Wyrozumski 1999 ↓.
- ↑ Jacek Z.J.Z. Pająk Jacek Z.J.Z., Dzieje podziałów administracyjnych a granice regionu świętokrzyskiego., [w:] JacekJ. Wijaczki (red.), Region świętokrzyski. Mit czy rzeczywistość?, Kielce 2001 .
- ↑ MarekM. Koter MarekM., Historyczno-geograficzne podstawy oraz proces kształtowania się regionu łódzkiego., [w:] T.T. Marszał (red.), Miasto – region – gospodarka w badaniach geograficznych. W stulecie urodzin Profesora Ludwika Straszewicza, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016, s. 131–161 .
- ↑ PawełP. Zięba PawełP., Przynależność administracyjno-terytorialna Przedborza na przestrzeni wieków [online], www.przedborz.com.pl [dostęp 2019-09-16] .
- ↑ Żarnów: Historia miejscowości [online], sztetl.org.pl (Wirtualny Sztetl) [dostęp 2019-09-16] .
- ↑ MAŁOGOSZCZ – miasto królewskie [online], Dawne Kieleckie, 13 listopada 2011 [dostęp 2019-09-16] .
Bibliografia
- Balzer O., Genealogia Piastów, Kraków 1895.
- Jerzy Wyrozumski: Dzieje Polski piastowskiej (VIII w.-1370). Kraków: „Fogra”, 1999. ISBN 83-85719-38-5. OCLC 749221743.
- p
- d
- e
Polskie księstwa dzielnicowe po 1138
- Inne księstwa związane z Polską: księstwo warmińskie
- księstwo opawskie
- księstwo pomorskie (księstwo słupskie)
* – tylko część śląskich księstw i tylko w początkowym okresie, do 1335 roku
- p
- d
- e
Lenna Królestwa Polskiego 1295−1795
| Własne |
|
|---|---|
| Wspólne z Litwą |
