Piruhi

Piruhi
BölgesiOrta Avrupa, Doğu Avrupa, Güneydoğu Avrupa
Türümantı
Piruhi

Piruhi; un, yumurta, tulum peyniri, tereyağı, et suyu ve ceviz içinden yapılan bir hamur yemeğidir. Pirohi, piruhi ve piruşki Rusça kökenli bir kelimedir. Bir çeşit mantıdır. Osmanlı mutfağında yer alır.

Kayseri'de soğanlı peynir içi hazırlanır ve klasik mantı boyutlarında hamur üçgen şeklinde bu iç ile doldurulduktan sonra önce ya az yağ ile tavada kızartılır ya da fırına verilir. Sonrasında fırından çıkmış piruhi mantı gibi pişirilir ve sulu yenir. Amasya bölgesinde kaypak olarak bilinmektedir.[1][2]

Osmanlı mutfağındaki çeşitleri

Ev Kadını (Ayşe Fahriye 1883) yemek kitabında tarifi verilmiştir.[3]Mükemmel ve Mufassal Aş Ustası yemek kitabında on altıncı fasılda bulunan börekler kısmında tarifi verilmiştir.[4]

Kıbrıs'da çeşitleri

Pirohu olarak bilinir. Mantı hamuru içine nor(lor) peyniri konulur. Et suyunda pişirilir.Üzerine kuru nane konulur.Kuzey Kıbrıs Türk mutfağında ve Güney Kıbrıs Rum mutfağında yapılmaktadır.[5]

Türk mutfağındaki çeşitleri

Amasya kaypağı/Amasya piruhisi

Amasya kaypağı/Amasya piruhisi 21 Kasım 2023 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve Amasya için coğrafi işaret almıştır.[6]

Kaynakça

  1. ^ "Piruhi nedir? Bir Osmanlı yemeği olan piruhi nasıl yapılır?". hurriyet.com.tr. 10 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2021. 
  2. ^ "AMASYA KAYPAK (PİRUHİ)". Kültür Portalı. 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2021. 
  3. ^ "Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemlerinde Yemek Kitapları". Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 31, Sayı 2, Ağustos: 205 - 210, 2020. 2 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  4. ^ "Mükemmel ve Mufassal Aş Ustası (Metin-Sözlük)" (PDF). Palet Yayınları. 12 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  5. ^ "YUNAN, TÜRK VE KIBRIS MUTFAKLARININ GASTRONOMİK KÜLTÜREL YANSIMASI" (PDF). Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 2021, 4(2), 465-481. 2 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 
  6. ^ "Amasya Kaypağı/Amasya Piruhisi". Türk Patent ve Marka Kurumu. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2023. 
  • g
  • t
  • d
Hamur işleri listesi
Türler
  • Şu hamuru
  • Yufka
  • Lapa lapa hamur işi
  • Sıcak sulu hamur işi
  • Tatlı ekmek
  • Milföy hamuru
  • Tart hamuru
Genel
  • Alexandertorte
  • Allerheiligenstriezel
  • Elmalı strudel
  • Bakewell pudingi
  • Lamington
  • Bánh pía
  • Banitsa
  • Karpatka
  • Ayı pençesi
  • Belekoy
  • Belokranjska povitica
  • Bethmännchen
  • Bierock
  • Bizcocho
  • Plăcintă
  • Briouat
  • Bruttiboni
  • Bundevara
  • Chorley keki
  • Tarçınlı rulo
  • Turta
  • Kiş
  • Tart
  • Coca
  • Coulibiac
  • Lyon tatlısı
  • Krem boynuz
  • Cremeschnitte
  • Krolin
  • Kronut
  • Kruller
  • Küba hamuru
  • Körili sığır üçgeni
  • Körili puf
  • Dabby-Doughs
  • Hollandalı mektup
  • Eccles keki
  • Empanada
  • Ensaïmada
  • Fa gao
  • Fazuelos
  • İncir dolgulu bisküvi
  • Balık şekilli hamur işi
  • Flaó
  • Flia
  • Flies'
  • Franzbrötchen
  • Gâteau Basque
  • Gibanica
  • Gundain
  • Gustavus Adolphus böreği
  • Haddekuche
  • Haiti böreği
  • Hellimli
  • Heong Peng
  • Huff paste
  • Hwangnam-ppang
  • Inipit
  • Jachnun
  • Jambon böreği
  • Kitchener bun
  • Klobásník
  • Knieküchle
  • Kolach
  • Kołacz
  • Kroštule
  • Kürtőskalács
  • Lattice
  • Leipziger Lerche
  • Londra peynirli keki
  • Lukhmi
  • Ma'amoul
  • Makroudh
  • Malsouka
  • Mandelkubb
  • Mantecadas
  • Marillenknödel
  • Mekitsa
  • Miguelitos
  • Milhoja
  • Süt kremalı turta
  • Moorkop
  • Mouna
  • Napoleonka
  • Nǎiyóu sū bǐng
  • Nokul
  • Öçpoçmaq
  • Otap
  • Yunan ekmeği
  • Pan dulce
  • Pastel
  • Pastizz
  • Pastry heart
  • Pasty
  • Bánh patê sô
  • Peremeç
  • Piaya
  • Ananaslı kek
  • Pionono
  • Pirog
  • Pirojki
  • Pop-Tarts
  • Prekmurska gibanica
  • Pretzel
  • Yumruk rulosu
  • Punschkrapfen
  • Quesito
  • Rab keki
  • Remonce
  • Roti tissue
  • Roze koek
  • Runeberg keki
  • Runza
  • Schaumrolle
  • Schnecken
  • Schneeball
  • Schuxen
  • Sou
  • Spritzkuchen
  • Streusel
  • Strudel
  • Stutenkerl
  • Sweetheart cake
  • Tahinli çörek
  • Toast'em Pop Ups
  • Toster bisküvisi
  • Toaster Strudel
  • Tompouce
  • King cake
  • Siyah kek
  • Tu
  • Turnover
  • Uštipci
  • Vatruşka
  • Veka
  • Vetkoek
  • Yurla
  • Zeeuwse bolus
  • Žemlovka
  • Trdelník
Haşhaş tohumu
  • Chatti pathiri
  • Hamantaş
  • Kifli
  • Kolach
  • Kołacz
  • Kūčiukai
  • Međimurska gibanica
  • Nunt
  • Kuru yemişli rulo
  • Haşhaş tohumlu rulo
  • Prekmurska gibanica
  • Rugelach
  • St. Martin kruvasanı
Çin
  • Chasan
  • Jiucai hezi
  • Dowry keki
  • Masan
  • Ay keki
  • Kağıt sarılı kek
  • Sachima
Fransız
Yunan
  • Amygdalopita
  • Bougatsa
  • Fanouropita
  • Galaktoboureko
  • Karydopita
  • Koulourakia
  • Moustalevria
  • Pastafrola
Endonezya
  • Bahulu
  • Bakpia
    • Bakpia pathok
  • Körili puf
  • Makmur
  • Sütlü turta
  • Pie Tee
  • Roti john
  • Roti tissue
İran
  • Goş-e fil
  • Kolompeh
  • Koloocheh
  • Komaj sehen
  • Qottab
  • Sohan Asali
İtalyan
  • Baicoli
  • Biscotti
  • Biscotti Regina
  • Bocconotto
  • Bombolone
  • Cannoli
  • Ciarduna
  • Cornetto
  • Crocetta of Caltanissetta
  • Frittole
  • Kedidili
  • Pandoro
  • Pasticciotto
  • Pevarini
  • Pignolata
  • Pignolo
  • Pizzelle
  • Sfogliatella
  • Struffoli
  • Torta caprese
  • Zeppole
  • Zippuli
Rumen
  • Cornulețe
  • Gogoși
  • Papanași
  • Plăcintă
  • Sfințișori
İskandinav
  • Danimarka hamur işi
  • Joulutorttu
  • Klenät
  • Kringle
  • Rosettes
  • Semla
İsviçre
  • Birnbrot
  • Mavi kek
  • Bündner Nusstorte
  • Carac
  • Cholera
  • Spanisch Brötli
Türk
Listeler