Powiat pszczyński
powiat | |||||||
starostwo | |||||||
| |||||||
Państwo | Polska | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
TERC | 2410 | ||||||
Siedziba | Pszczyna | ||||||
Starosta | Grzegorz Wanot | ||||||
Powierzchnia | 471,12 km² | ||||||
Populacja (31.12.2019) • liczba ludności |
| ||||||
• gęstość | 237,1 os./km² | ||||||
Urbanizacja | 23,9% | ||||||
Tablice rejestracyjne | SPS | ||||||
Adres urzędu: ul. 3 Maja 1043-200 Pszczyna | |||||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie powiatu | |||||||
| |||||||
Strona internetowa |
Powiat pszczyński – powiat w Polsce (województwo śląskie), utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Pszczyna. Historycznie leży na terenie Ziemi Pszczyńskiej na Górnym Śląsku.
W skład powiatu wchodzą:
- gminy miejsko-wiejskie: Pszczyna
- gminy wiejskie: Goczałkowice-Zdrój, Kobiór, Miedźna, Pawłowice, Suszec
- miasta: Pszczyna
Według danych GUS z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwały 111 682 osoby[1][2].
Historia
Po zajęciu Śląska przez Prusy, dawna ziemia pszczyńska, a później wolne państwo stanowe przekształcone zostało w 1742 r. w powiat, do którego włączono również ziemię wodzisławską. Powiat ten obejmował rozległy teren od Mysłowic na północnym wschodzie po rzekę Olzę, Wodzisław i przedmieścia Bogumina na południowym zachodzie. W wyniku reformy administracyjnej w latach 1816–1817 odłączono od powiatu pszczyńskiego okręg mysłowicki i ziemię wodzisławską[3]. Kolejne zmniejszenia powierzchni powiatu miały miejsce w 1954 r., kiedy powstał nowy powiat tyski, a następnie w 1957 r., w którym pd.-zach. kraniec powiatu pszczyńskiego Bzie włączono do powiatu wodzisławskiego.
Po odtworzeniu w wyniku reformy administracyjnej z 1999 r. nie znalazły się w nim północne tereny dawnego powiatu, które weszły w skład nowego powiatu mikołowskiego (Łaziska Górne, Mikołów, Orzesze, gmina Wyry).
Rada Powiatu
Komitet wyborczy | 2002-2006[4] | 2006-2010[5] | 2010-2014[6] | 2014-2018[7] | 2018-2023[8] |
---|---|---|---|---|---|
Sojusz Lewicy Demokratycznej | 2 (SLD-UP) | – | – | – | – |
Rodzina, Wspólnota, Sprawiedliwość | 2 | – | – | – | – |
Pszczyńskie Porozumienie Samorządowe | 11 | 8 | 6 | 4 | – |
Samorządna Ziemia Pszczyńska | 8 | 1 | – | – | – |
Prawo i Sprawiedliwość | – | 4 | 5 | 9 | 8 |
Platforma Obywatelska | – | 7 | 9 | 7 | – |
Liga Samorządowa Ziemi Pszczyńskiej | – | 3 | 3 | 3 | – |
Liga Samorządowa Pierwsza | – | – | – | – | 5 |
Ziemia Pszczyńska | – | – | – | – | 10 |
Demografia
Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2012):
Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
Osób | % | Osób | % | Osób | % | |
Ogółem | 108 657 | 100 | 55 316 | 50,91 | 53 341 | 49,09 |
Miasto | 26 003 | 23,93 | 13 547 | 12,47 | 12 456 | 11,46 |
Wieś | 82 654 | 76,07 | 41 769 | 38,44 | 40 885 | 37,63 |
- Piramida wieku mieszkańców powiatu pszczyńskiego w 2014 roku[9].
Ludność w latach
- 1999 – 102 606
- 2000 – 102 882
- 2001 – 103 129
- 2002 – 103 453
- 2003 – 103 643
- 2004 – 104 129
- 2005 – 104 470
- 2006 – 104 828
- 2007 – 105 230
- 2008 – 105 631
- 2009 – 106 361
- 2010 – 107 712
- 2011 – 108 242
- 2012 – 108 657
Transport
Przez teren powiatu pszczyńskiego przebiegają drogowe trakty komunikacyjne, ważne dla południowej i zachodniej części województwa śląskiego, tj. droga krajowa nr 1 łącząca północ z południem kraju. Ponadto duże znaczenie komunikacyjne ma droga nr 933 Oświęcim – Wodzisław Śląski, droga nr 935 Pszczyna – Rybnik, droga nr 938 Pawłowice – Cieszyn, nr 939 Pszczyna – Strumień, nr 931 Pszczyna – Bieruń oraz droga nr 928 Kobiór – Mikołów. Wśród szlaków kolejowych największe znaczenie ma trakt Katowice – Bielsko-Biała, pozostałymi tj. Rybnik – Zebrzydowice oraz Rybnik – Pszczyna odbywa się głównie ruch lokalny.
Transport drogowy
Drogi krajowe
- 1E75 (Gdańsk – Toruń – Włocławek – Łódź – Piotrków Trybunalski – Częstochowa – GOP – Pszczyna – Bielsko-Biała – Zwardoń)
- 81 (Katowice – Mikołów – Żory – Pawłowice – Skoczów)
Drogi wojewódzkie
- 928 (Mikołów – Wyry – Gostyń – Kobiór)
- 931 (Pszczyna – Jankowice – Międzyrzecze – Bojszowy – Bieruń)
- 933 (Rzuchów – Pszów – Wodzisław Śląski – Mszana – Jastrzębie-Zdrój – Pawłowice – Pszczyna – Miedźna – Brzeszcze – Oświęcim – Libiąż – Chrzanów)
- 935 (Racibórz – Rydułtowy – Rybnik – Żory – Suszec – Pszczyna)
- 938 (Pawłowice – Pruchna – Hażlach – Cieszyn)
- 939 (Pszczyna – Łąka – Wisła Wielka – Strumień – Zbytków)
Transport kolejowy
- 139 (Katowice – Katowice Ligota – Tychy – Pszczyna – Czechowice Dziedzice – Bielsko-Biała Główna – Żywiec – Zwardoń)
- 148 (Pszczyna – Suszec – Żory – Rybnik Gotartowice – Rybnik)
- 157 (Pawłowice Śląskie – Strumień – Chybie – Pierściec – Skoczów)
- 159 (Orzesze – Żory – Warszowice – Pawłowice Śląskie – Wodzisław Śląski)
Sąsiednie powiaty
- Tychy (miasto na prawach powiatu)
- Jastrzębie-Zdrój (miasto na prawach powiatu)
- Żory (miasto na prawach powiatu)
- powiat bielski
- powiat cieszyński
- powiat mikołowski
- powiat bieruńsko-lędziński
- powiat oświęcimski (małopolskie)
Przypisy
- ↑ a b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
- ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
- ↑ Historia [online], powiat.pszczyna.pl [dostęp 2024-07-17] (pol.).
- ↑ Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe [online], wybory2002.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12] .
- ↑ Geografia wyborcza – Wybory samorządowe – Państwowa Komisja Wyborcza [online], wybory2006.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12] .
- ↑ DituelD. Sp. DituelD., Wybory Samorządowe 2010 – Geografia wyborcza – Województwo śląskie – Powiat pszczyński [online], wybory2010.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12] .
- ↑ PKW | Samorząd 2014 [online], samorzad2014.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-12] .
- ↑ Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2018-10-28] .
- ↑ Powiat pszczyński w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- p
- d
- e
Miasta na prawach powiatu | |
---|---|
Powiaty | |
Inne zagadnienia |
- p
- d
- e
Miasta | |
---|---|
Gminy miejsko-wiejskie |
|
Gminy wiejskie |
|
- p
- d
- e
- Siedziba powiatu – Pszczyna
Przynależność wojewódzka |
|
---|---|
Miasta (1922–75*) |
|
Gminy wiejskie jednostkowe (1922–1945) |
|
Obszary dworskie (1922–1924***) |
|
Gminy wiejskie zbiorowe (1945–54 i 1973–75*) |
|
Gromady (1954–72) |
|
- * do 31 maja 1975
- ** do 26 maja 1975
- *** → oznacza gminy jednostkowe bądź miasta, do których włączono zniesione obszary dworskie 1.10.1924
- p
- d
- e
- miasto wojewódzkie – Katowice
Powiaty miejskie |
|
---|---|
Powiaty ziemskie |
|