Szmiel-1

Szmiel-1

Szmiel-1 podczas wystawy MAKS-2005
Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Producent	Jakowlew
Typ	UAV
Załoga	0
Historia
Data oblotu	1983
Liczba egz.	50
Dane techniczne
Napęd	1 x silnik tłokowy P-032
Moc	35,5 KM
Wymiary
Rozpiętość	3,25 m
Długość	2,78 m
Wysokość	1,1 m
Masa
Własna	130 kg
Osiągi
Prędkość przelotowa	140 km/h
Pułap	3000 m
Zasięg	60 km
Długotrwałość lotu	2 h
Dane operacyjne
Użytkownicy
ZSRR, Rosja
Multimedia w Wikimedia Commons

Szmiel-1 (ros. Шмель-1, pol. Trzmiel-1) – radziecki bezzałogowy statek powietrzny opracowany w latach 80. XX w., przeznaczony do prowadzenia rozpoznania taktycznego.

Konstrukcja powstała w Biurze Projektowym im. A. S. Jakowlewa w 1982 r. Do jej opracowania wykorzystano izraelskie doświadczenia związane z użyciem bezzałogowych statków powietrznych. Pierwszy lot Szmiela miał miejsce w 1983 r. 1 grudnia 1984 r. rozpoczęto testy poprawionej wersji^[1]. W 1985 r. powstała wersja wyposażona w czteropunktowe stałe podwozie, zmodyfikowany zasobnik spadochronu oraz silnik dwusuwowy P-032 napędzający śmigło trójłopatowe^[2]. Po kolejnych czterech latach, w 1989 r., rozpoczęto próby z egzemplarzem przenoszącym kamery pracujące w paśmie widzialnym oraz podczerwieni^[3]. Wyposażenie było zamontowane na podkadłubowej platformie stabilizowanej żyroskopowo. W 1992 r. rozpoczęły się testy w wersji ćwiczebnego celu latającego. Łącznie wyprodukowano 50 egzemplarzy, które wykorzystano do prowadzonych badań^[4].

Start drona odbywał się ze specjalnej wyrzutni zamontowanej na podwoziu BMD-1, z wykorzystaniem dwóch rakietowych silników na paliwo stałe, a lądowanie odbywało się z wykorzystaniem spadochronu. Urządzenie zostało skonstruowane z założeniem jego żywotności obejmującej dziesięć startów i lądowań. Dron mógł transmitować do naziemnej stacji kontroli obraz wideo w czasie rzeczywistym oraz przekazywać informacje o swojej lokalizacji^[5]. Po zdemontowaniu był transportowany w specjalnym pojemniku w pojeździe BMD-1, tam też mieściło się stanowisko kontroli lotu. Jedno stanowisko mogło kontrolować lot dwóch dronów^[6]. Kompleks obejmujący dron, stanowisko kontroli oraz stację obsługi technicznej nosił nazwę Stierch (ros. Стерх, pol. Żuraw)^[7].

Doświadczenia związane z opracowaniem Szmiela wykorzystano przy budowie drona Pczeła^[8].

• Yefim Gordon: Soviet-Russian unmanned aerial vehicles. Hinkley: Midland Publ., 2005. ISBN 1-85780-193-8. OCLC 232000548.